Mistrzowska opowieść, która na długo pozostaje w pamięci.

W zmasakrowanej twarzy białego farmera nie sposób rozpoznać budzącego paniczny strach Eugene`a Terre`Blanche`a. Czarnoskórzy zabójcy nie próbują uciekać. Sami dzwonią na policję. Wymierzyli tylko sprawiedliwość.

Koniec obłędnego systemu rasowej segregacji. Biali oddali władzę czarnoskórej większości. Ale nie w rodzinnym miasteczku zapatrzonego w Hitlera Terre`Blanche`a. Samozwańczego generała nie obowiązują umowy rządowe podpisane przez zdrajców. W Ventersdorp wszystko ma pozostać zgodnie z boskim planem. Osobno biali Burowie, osobno czarni, osobno potomkowie Anglików.

Zmysł obserwacji i mistrzostwo pióra Wojciecha Jagielskiego zamienia tu i teraz mieszkańców południowoafrykańskiego miasteczka w uniwersalną opowieść o rozczarowaniu, jakie niesie z sobą każda wielka rewolucja społeczna.

Drukowane w niniejszym tomie teksty o tematyce żydowskiej - oprócz wydanej wcześniej "De profundis" - zostały odszukane w Archiwum Melchiora Wańkowicza i są po raz pierwszy prezentowane czytelnikowi. Autor zebrał bogaty materiał źródłowy z dziejów kształtowania się myśli syjonistycznej w XIX oraz w XX wieku. Z odwagą reportera i sumiennością badacza porusza drażliwe tematy dotyczące syjonizmu jako fragmentu losu żydowskiego."Wojna i pióro" jest książką nie tylko o wojnie, ale i o korespondentach wojennych. Obok wnikliwej analizy stylów i metod reporterstwa wojennego (m.in. słynnego Erniego Pyle’a) Wańkowicz podaje równie sporo anegdot, co gorzkich osobistych refleksji. Autor - jako doświadczony reporter spod Monte Cassino - pisze nie tylko o roli mediów w kreowaniu zdarzeń, ale i o przerażającym teatrze wojny: o strachu i odwadze, determinacji i rezygnacji, nienawiści i rozpaczy.Tym co w moich oczach wyróżnia twórczość Wańkowicza od innych mistrzów reportażu - Ryszarda Kapuścińskiego czy Egona Erwina Kischa - jest szeroki wachlarz jego umiejętności i sympatii literackich. Jest dla mnie czymś wspaniałym, że takie pozycje jak "Wojna i pióro" czy "Bitwo o Monte Cassino" mogły wyjść spod pióra tego samego człowieka co "Ziele na kraterze". Świadczy to o niespotykanym horyzoncie myślowym i stylistycznym.(...) Dla mnie [Wańkowicz] pozostanie przede wszystkim figurą niedoścignionego erudyty i gawędziarza. Lecz ponad wszystkim - wybitnym człowiekiem pióra.Wojciech Jagielski